سرپرستی و هدایت گروه

سرپرستی و هدایت گروه

هدف از ارائه هدایت گروه دانستن وظایف یک سرپرست قبل از اجرای برنامه ، در حین اجرای برنامه و بعد از اجرای برنامه می باشد.

 این مسئولیت در تیم و برنامه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. زیرا در واقع جان افراد هم در دست اوست . به این دلیل که تصمیم گیرنده نهایی سرپرست تیم است و اوست که برنامه را هدایت می کند و همه افراد تیم از او تبعیت می کنند و همینطور نحوه اجرای برنامه چه از لحاظ کیفیت و کمیت تا حدود زیادی به سرپرست بستگی دارد . و نتیجه گرفتن از برنامه برای نفرات تیم و خود سرپرست بدلیل صرف هزینه و زمان مهم می باشد .

از لحظه ای که برنامه به ذهن یک فرد می رسد و یا اجرای برنامه به عهده یک شخص گذاشته می شود، مسئولیت سرپرستی او نیز آغاز می شود و شروع به برنامه ریزی و طراحی برنامه می کند.

وظایف سرپرست به سه قسمت تقسیم می شود :

- وظایف قبل از اجرای برنامه

- وظایف در حین اجرای برنامه

- وظایف بعد از اجرای برنامه

وظایف سرپرست قبل از اجرای برنامه

قبل از طراحی برنامه باید هدف از اجرای آن مشخص گردد و طبق آن برنامه ریزی گردد. هدف از این گونه طراحی ، سازماندهی و انجام پیش بینی های لازم جهت اجرای موفقیت آمیز و لذت بخش یک برنامه کوهنوردی و اجتناب از خطرات بالقوه کوهستان می باشد.

می توان 3 عامل اصلی را برای طراحی و برنامه ریزی در نظر گرفت :

1 – طبقه بندی افراد

2 – طبقه بندی برنامه

3 – هزینه برنامه

طبقه بندی افراد

تمام افرادی که خواهان شرکت در برنامه هستند را می توان طبقه بندی نمود. پس از طبقه بندی و با توجه به تواناییها می توان برای صعود دیواره ای بلند نفرات را انتخاب کرد و یا راهپیمایی چند ساعته در دشتی سرسبز و صعود قله ای را پیشنهاد نمود. یک سرپرست می تواند برنامه را طبق افراد شرکت کننده تعیین و طراحی کند و یا بعد از تعیین برنامه، نفرات خود را برای برنامه طبق طبقه بندی آنها مشخص سازد.

واقع گرایی در طراحی و اجرای برنامه های کوهنوردی اصلی انکارناپذیر است. نباید تحت تأثیر احساسات به منظور تأمین نظر دوستان، تسلیم خواستهای غیرمنطقی شده و تصمیم گیری نمود. برخی گذشتها و یا بلند پروازی های غیرمعقول می توانند خطر آفرین باشند. توجه کافی به قابلیتهای افراد علاوه بر تضمین سلامتی و موفقیت تیم، تجربه ای خوشایند و الگویی صحیح از یک صعود برنامه ریزی شده در ذهن تک تک شرکت کنندگان به یادگار باقی خواهد گذارد.

می توان افراد را بر حسب موارد زیر طبقه بندی نمود:

الف) تجربه 

ب) توان (روحی و جسمی)

تجربه

استمرار در کوهنوردی می تواند باعث افزایش تجربه گردد. بدیهی است هوش ، دقت نظر ، مطالعه و تبادل نظر با دیگر کوهنوردان و افراد با تجربه می تواند این روند را سرعت بخشد.

نباید فراموش کرد که همیشه میزان تجربه هر کوهنورد به سن و حتی سالهای فعالیتش رابطه مستقلی ندارد بلکه کمیت و کیفیت برنامه های موفق اجرا شده توسط وی و همچنین عملکردش در برنامه های گذشته و حال بهترین شاخص تجربه اوست.

توان

توان به معنای فعلیت اجرای برنامه را می توان به 2 قسمت تقسیم کرد :

 توان روحی

توان جسمی

طبقه بندی برنامه

برنامه های کوهنوردی دارای تقسیماتی است و یک سرپرست براساس این تقسیم بندی برنامه خود را طراحی کند.

الف)‌ مدت زمان اجرا

ب) ارتفاع

ج ) فصل

د) دشواری و سختی مسیر(آشنایی با منطقه)

مدت زمان اجرا

زمان بندی و مدت زمان مورد نیاز اجرای هر برنامه ای را می توان تخمین زد. اگر در محاسبات دقت نکنیم احتمال دارد در اجرای برنامه با کمبود وقت و زمان موجه شده، مجبور شویم برنامه را ناتمام رها کرده، باز گردیم. تخمین مدت زمان برنامه می تواند از اهمیت خاصی برخوردار باشد. زیرا بر اساس آن می توانیم مقدار تدارکات لازم را با خود در برنامه ببریم و برای استفاده روزانه برنامه ریزی کنیم و همینطور نفرات خاص خود را تعیین کنیم. هر قدر مدت زمان اجرا و تعداد روزها افزایش می یابد. نیاز به پزشک و امکانات درمانی و نیز برخی امکانات خاص نیز بیشتر می شود.

ارتفاع  

تنوع قلل، ارتفاعات گوناگون و شرایط اقلیمی مختلف که بر آنها حاکم است، کوهنوردان را ملزم می سازد تا بر حسب توانایی تکنیکی (تیمی و فردی) و امکانات و ابزاری که در اختیار دارند، برنامه ریزی نمایند.

با افزایش ارتفاع ، دما ، اکسیژن و فشار هوا کاهش یافته و صعود دشوارتر می شود. به همین دلیل بهتر است قبل از اقدام به صعود قلل مرتفع، سطح خود را در ارتفاعات کمتر و شرایط سهلتر محک زده و با آگاهی بیشتر نسبت به توانائیهای خویش، عازم مناطق مرتفع شود.

نباید فراموش کرد که در ارتفاعات همیشه محاسبات قبلی درست از آب در نمی آید. چون در کوهستان تغییرات دما و شرایط جوی شدیدتر و سریعتر است و معمولاً آنها که خود را آماده ساخته اند، سالمتر و موفقترند.

 فصل

اطلاع از شرایط مختلف فصلهای سال و تأثیر آن بر کوهستان از لحاظ شرایط جوی، اختلاف دما و بارشها و همچنین اطلاع از مسیرهای صعود در فصول مختلف از وظایف مهم یک سرپرست است که با توجه به آنها و محدودیتی که بوجود می آورند ، برنامه ها را طراحی کند و درحین اجرا از آن موارد برای اجرای موفق برنامه استفاده کند .

معمولاً مسیرهای صعود در تابستان و زمستان متفاوت هستند مسیری که در تابستان یک ساعته به سادگی طی می شود ، برفکوبی پرحجم و چند ساعته زمستانه، می تواند آن را تبدیل به مسیری وقت گیر و بسیار دشوار و خسته کننده نماید. یال وسیعی که چمنزاری زیبا آن را پوشانده در زمستان می تواند مستعد ریزش بهمن باشد .  

دشواری و سختی مسیر (آشنایی با منطقه)  

به لحاظ ساختاری ، قلل، رشته کوهها و مناطق مختلف، دشواری صعود یکسانی ندارند. صعود یک کوه ممکن است از مسیری بسیار سهل و الوصول باشد و از جهتی دیگر نیاز به زمان بیشتر ،‌سنگنوردی و یا در زمستان به لحاظ تشکیل بهمنی بزرگ بسیار دشوارتر و خطرناک تر باشد.

عزیمت به منطقه و شناسایی مسیر مورد نظر از محل و یا یال نزدیک به آن در زمان مناسب ، عکسهای شناسایی، گزارش برنامه های مکتوب، نقشه و کروکی منطقه و مسیر یا کسب اطلاعات از کوهنوردانی که قبلاً به منطقه رفته اند پیش نیاز برنامه ریزی سرپرست برای یک برنامه کوهنوردی است. در واقع بهتر است کوهنورد قبل از اقدام به صعود تا حد امکان مشکلات و محدودیتهای مسیر را شناسایی کرده و بداند با چه مسائلی مواجه خواهد شد. یقیناً شناخت مسیر و منطقه، عملکرد کوهنوردی را بهبود بخشیده و او را از لحاظ روانی قویتر می کند و قادر می سازد تا در زمان بروز مشکلات و خطراتی مانند هوای خراب، گم کردن مسیر ، حوادث و ... .ایمن ترین و ساده ترین راه را انتخاب نموده و صحیح ترین تصمیم را بگیرد. به لحاظ دشواری و یا شرایط خاص برخی از مسیرها ، نمی توان تعداد نفرات را به دلخواه مشخص نمود و مشکلات صعود، محدودیتهایی را به گروه دیکته می کند . در صعود با طناب ، یک گروه 2 نفره سریعتر از گروه 3 نفره صعود می کند. در برنامه ای که نیاز به برفکوبی زیادی دارد، 4 نفر راحتتر از یک گروه 2 نفره برفکوبی می کنند و ... .

 هزینه برنامه  

معمولاً هزینه با مدت برنامه رابطه مستقیم دارد. مهمترین مواردی که هزینه های هر برنامه ای را تعیین می کنند عبارتند از :

تدارکات 

‌حمل و نقل اعضاء و بارها 

 وسایل خاص

تدارکات

در برنامه های کوتاه مدت یکی دو روزه شاید این مورد خیلی مهم جلوه نکند اما با افزایش روزهای برنامه به یک یا چند هفته بطور قطع در هزینه و موفقیت تیم تأثیر می گذارد. تدارکات می باید بر حسب فصل و شیوه صعود تهیه گردد.
کم بودن تدارکات نسبت به مدت زمان برنامه و نیز ناقص و یا نامرغوب بودن آنها می تواند به برنامه و یا گروه آسیب رساند و جلوی موفق اجرا شدن برنامه را بگیرد. به طور مثال اگر مقدار مواد غذایی زودتر از موعد مقرر اتمام برنامه تمام شود و یا اگر در زمستان کبریتها از نوع نامرغوب انتخاب و خریداری شوند و یا خوب عایق بندی نشده و مرطوب شوند حتی با وجود هوای خوب و شرایط عالی همراهان صعود را با مشکل جدی روبرو خواهد کرد. می توان در برخی برنامه ها مقداری از تدارکات را قبل از اجرای برنامه و در شهر تهیه کرد و بقیه را در حین اجرای برنامه از شهرها، روستاها یا عشایر منطقه تهیه کرد.

انتخاب مناسب مواد غذایی با توجه به مدت زمان برنامه، فصل دشواری و نیز در صورت امکان تقریباً متناسب با ذائقه اکثریت گروه می تواند در تأمین صحیح انرژی افراد مؤثرباشد و تا حدودی جلوی فشار زیاد ناشی از تلاش جسمانی شدید در ارتفاع و سرما را بگیرد و نیز سرپرست برنامه بهتر است از وارد بودن نفرات در شیوه استفاده از برخی وسایل تدارکاتی و عمومی مانند چادر،چراغهای خوراکپزی و روشنایی و غیره که در برنامه می تواند آسیب رسان باشند، مطمئن شود.

حمل و نقل اعضای گروه و بارها

توجه به ساعات حرکت وسایل نقلیه عمومی بین شهری اعم از اتوبوس، مینی بوس، قطار و هواپیما می تواند در انتخاب بهتر وسیله حمل و نقل و ایجاد تناسب و تعادل بین بین وقت و هزینه راهنمای خوبی باشد. در برخی موارد تعداد زیاد نفرات هزینه را کاهش می دهد. به طور مثال زمانی که گروه محدودیت زمانی دارد و یا منطقه فاقد سرویس عمومی بوده و نیاز به کرایه نمودن وانت، جیپ و یا مینی بوس باشد.

معمولاً حجم بار برنامه های بلند مدت آنقدر است که نفرات گروه ترجیح می دهند از باربران محلی کمک گرفته و یا با چهارپاداران وارد معامله شوند.

 وسایل خاص

برخی وسایل جزو وسایل کوهنوردی حساب نمی شوند. مانند یخدان حمل مواد غذایی، قابلمه بزرگ و غیره که گروه می باید آنها را تهیه کند. برخی دیگر بر حسب اجرای برنامه ها نیاز به وسایل خاص دارد مانند تور و یا چادر مخصوص دیواره های بلند، طناب ثابت و ... .

به طور کلی می توان وظایف سرپرست را قبل از اجرای برنامه به صورت زیر خلاصه کرد:

1 – تعیین هدف برنامه

2 – طراحی و برنامه ریزی

3 - شناسایی منطقه مورد نظر

4 – پیش بینی مدت زمان اجرای برنامه

5 – تعیین نفرات شرکت کننده در برنامه

6 – تعیین مسئول تدارکات و مسئول فنی و در صورت لزوم مسئولیتهای دیگر (مسؤول مالی ، امداد ، راهنما و ..)

7 – تعیین نوع وسیله نقلیه

8 – آگاه ساختن مسئولین گروه یا والدین و دوستان از کم و کیف برنامه

9 - تشکیل دادن یک یا چندین جلسه هماهنگی

10 – در صورت لزوم اجرای برنامه تمرینی

11 – اطلاع از وضعیت آب و هوایی در طول اجرای برنامه

12 – تخمین هزینه برنامه و بهینه سازی

13 – کنترل تدارکات برنامه و نیز وسایل فنی

14 – اگر برای برنامه وسیله نقلیه ای کرایه شده ، کنترل و اطمینان حاصل کردن از وضعیت فعلی آن و پیش بینی های لازم برای جاده ها

15 – اطلاع سرپرست از برخی مسائل افراد تیمش بخصوص بیماری های آنها

وظایف سرپرست در حین اجرای برنامه  

بدیهی است که بخش مهم وظیفه یک سرپرست از لحظه اجرای برنامه آغاز می شود. البته این بدان معنا نیست که بخش قبلی از اهمیت کمتری برخوردار است هرچه یک سرپرست قبل از اجرای برنامه پیش بینی های لازم را کرده باشد و برنامه را به شکل خوبی طراحی کرده باشد در حین اجرای برنامه از فشار کمتری برخوردار است و می تواند به راحتی برنامه ریزی خود را به اجرا درآورد و این قسمت از آن جهت مهم است که از این لحظه به بعد جان و سلامتی افراد گروه تا حدود زیادی در دست سرپرست است و نیز بتواند برنامه اش را طبق برنامه ریزی قبلی و موفق اجرا کند. در آغاز برنامه اوضاع روحی و جسمی نفرات و همچنین کوله و وسایل آنها و نیز وسایل عمومی را باید کنترل کرد تا در حین اجرای برنامه مورد و یا مشکلی برای گروه پیش نیاید.

 آگاهی از کل اوضاع در حال جریان و کنترل آنها می تواند جلوی خسارتهایی به برنامه را بگیرد.

در برخی موارد گرفتن راهنمای محلی و با خبرشدن از اوضاع کنونی منطقه ضرورت پیدا می کند ولی همیشه نمی توان به گفته ها و اطلاعات محلیان اطمینان کرد به خصوص از بابت زمان بندیهای برنامه ما در عین حال باید به عقاید و رسوم آنها احترام گذاشت و افراد گروه را از این بابت توجیه کرد.

مسیریابی و شناسایی معابر از روی نقشه و اطلاعات قبلی گاه در برنامه ضرورت پیدا می کند و ازآن جهت یک سرپرست باید به این فنون آگاهی داشته باشد.

پیدا کردن محلهایی مناسب برای زمانهای استراحت و نیز شب مانی و کمپینگ در احیای انرژی و رفع خستگی گروه مؤثر است و نیز تنظیم زمانهای استراحت به موقع و کنترل آنها در این مورد نقش مهمی را داراست.

 انتخاب صحیح نفراتی برای مسؤولیت جلوداری و عقب داری گروه بدین صورت که این نفرات از افراد برجسته و قوی گروه باشند تا بتوانند ریتم مناسبی برای حرکت گروه بوجود آورند و نیز این امکان را به سرپرست بدهند تا نظم خوبی برای تیم بوجود آورد و بتواند ابتدا و انتهای گروه را کنترل نماید.

 نظرات بر کار مسؤولیتی که برای برنامه تعیین شده ، اعم از جلودار، عقب دار، مسوول فنی، تدارکات، مالی ، گزارش نویس و ... از وظایف مهم سرپرست است.

 یک سرپرست باید در طول برنامه اطلاع دقیقی از وضعیت روحی و جسمی افراد داشته باشد و نیز از وضعیت امکاناتی آنها از بابت کوله، مواد غذایی و آشامیدنی ها و ... با خبر باشد تا در موقع لزوم تدابیر لازم را به کار برد.

 سرپرست یک تیم می تواند این توانایی را داشته باشد که درگروه خود بین افراد ارتباط برقرار کند و نیز اگر خود سرپرست بتواند این ارتباط را بین خود و اعضاء قوی تر سازد در کیفیت اجرای برنامه تأثیر مثبت خواهد گذاشت.

 ایجاد نظم و هماهنگی و کنترل ریتم حرکت گروه و نظارت بر حرکت فرد و جلوگیری از پراکندگی آنان بهترین صعود را بوجود خواهد آورد - برخورد مناسب سرپرست با افراد گروه بر روحیه تیم تأثیر بسیاری خواهد داشت. هر عکس العملی از جانب او در نظر افراد جلب توجه خواهد کرد مانند چهره ی شاد ، عبوس ، نگران، گرفته و یا آرام و .... که تیم بر آن تأثیر می گیرد و احساس شادمانی، نگرانی ، دلهره ویا آرامش خاطر را در گروه می تواند بوجود آورد به خصوص در موقع دشوار و خطرناک توان روحی وجسمی افراد ممکن است تقلیل یابد نقش سرپرست در این مورد بسیار مهم خواهد بود و تعیین کننده تشویق ها و روحیه دادن ها و آرام کردن گروه در مواقع بحرانی باعث خواهد شد تیم سلامت و شاداب برنامه را به اتمام رساند. وظایف سرپرست بعد از اجرای برنامه معمولاً وظایف سرپرست با خاتمه برنامه تمام نمی شود، بلکه برخی کارها است که بعد از اجرای برنامه سرپرست باید بدانها توجه داشته باشد. دادن گزارش برنامه با نقشه و کروکی دقیق و با پیگیری کار نویسنده گزارش برنامه به گروه از آنجمله است.

پیکیری موارد مالی و برخی تصمیمات در باب آنها و نیز برخی تدارکات باقی مانده اطلاع حاصر کردن از اوضاع و سلامت افراد بعد از خاتمه برنامه پیگیری وسایل فنی و عمومی برنامه و کنترل کردن آنها و بازگرداندنشان به گروه و یا صاحبانشان در صورت تمایل برگزاری جلسه پیشنهادات و انتقادات و بحث در مورد برنامه و ... .

بنابراین می بینیم که چه مسئولیت سنگینی برعهده سرپرست برنامه قرار دارد. ولی از هنرهای یک سرپرست این است که بتواند برخی مسؤولیتها را به شکل صحیحی بین نفرات گروه تقسیم کند و خود مانند یک مدیر بر کار آنها نظارت و کنترل داشته باشد و به آنها جهت و سود دهد.

افرادی که برای مسؤولیت ها برگزیده می شوند باید هر لحظه سرپرست برنامه را در جریان کارها قرار دهد و گزارشی در اختیار سرپرست قرار دهد تا او بتواند طبق آنها برنامه بایستی آمار کامل و دقیق تدارکات را بداند و سرپرست را در جریان آن قرار دهد و نیز تهیه تدارکات برنامه باید زیر نظر سرپرست باشد و برای استفاده از آنها و تعیین مقدار سهمیه روزانه (به خصوص غذایی) در طول مدت برنامه با سرپرست هماهنگی کند.

در حین صعود در صورت برخورد با مسیرهای فنی ، مسؤول فنی برنامه مسؤولیت تیم را به عهده می گیرد. بدیهی است خود سرپرست می توان مسؤول فنی هم باشد. ممکن است سرپرستی بخواهد تمام مسؤولیتها را خود به عهده بگیرد در این صورت سرپرست باید از تبحر خاصی برخوردار باشد تا بتواند هم از عهده مسؤولیت هایش برآید و همچنین وظیفه سرپرستش را خوب انجام دهد ولی اگر غیر این باشد خستگی و فشار شدیدی را باید تحمل کند که این باعث می شود تمرکز روی برنامه از بین برود و کنترل برنامه با مشکل مواجه شود و در برخی مواقع با خطر روبرو شود. برگزیدن کمک سرپرست می تواند کمک و مشاور خوبی برای سرپرست باشد و نیز اگر احیاناً اتفاقی برای سرپرست تیم رخ دهد تیم دچار مشل نشود و فردی وجود داشته باشد که این مسؤولیت را به عهده بگیرد.

در بعضی موارد آزاد گذاشتن برنامه و افراد می تواند در جذابتر کردن برنامه رأی نفرات مؤثر باشد به شرطی که سرپرست توانایی کنترل و جمع و جور کردن آن را داشته باشد. بدیهی است که این مورد در شرایط خوب برنامه و منطقه امکان پذیر است و همین مورد در شرایط دشوارتر مانند مه، مسیرهای صخره ای و یا بهمن خیز می تواند جان افراد را به خطر اندازد.

حال با توجه به آنچه گفته شد، می توان خصوصیات یک سرپرست را به طور خلاصه به صورت زیر بیان کرد:

 آشنایی با اصول ابتدایی کوهنوردی و سنگنوردی و یخ و برف و همچنین گذراندن برخی دوره ها از جمله جهت یابی، هواشناسی، خطرات کوهستان، نقشه خوانی ، تغذیه ، کمکهای اولیه و ... .

- کنترل روانی و روحی خود در طول برنامه

- تجربه شرکت در چندین برنامه کوهنوردی

- اخلاق

- شناخت از خود (نقاط قوت و ضعف جسمی ، روحی و ...)
     - انعطاف پذیری مشورت با افراد و یا برخی از آنها و تصمیم گیری نهایی توسط خودش، اصرار نورزیدن    

- بی مورد بر اجرای کامل برنامه در صورت غیرممکن بودن و یا خطر ریسک ننمودن

- در هنگام خطر خونسرد، قاطع و سریع باشد

- باید آمادگی تحمل سخت ترین شرایط را داشته باشد

- واقع گرایی و تابع احساسات نشدن

- برخوردار بودن از توانایی روحی و جسمی بالا

- تا حدودی توان خلاقیت و مدیر و مدبر بودن و قدرت کنترل

- قابلیت پذیرش انتقاد و یا پیشنهاد از جانب افراد گروه

     - در آخر باید این مورد را در نظر بگیریم که همیشه نمی توان یک سرپرست کامل بود و امکان خطا و اشتباه وجود دارد و نباید به خود غره شد و برنامه هایی اجرا کرد و افرادی با خود برد که از حد توان ما خارج است باید حد و حدود تواناییهای خود را بدانیم و آن را قبول کنیم و برطبق آن برنامه ریزی کنیم،زیرا اگر خدای نکرده اتفاقی در برنامه ای که ما سرپرست آن هستیم بیفتد موجب پشیمانی ها و مسائل جبران ناپذیری خواهد شد،‌چه بسا که کوهنوردان خوبی به همین دلایل کوهنوردی را کنار گذاشته اند.  

قله های بالای 4000 متری ایران

 قله های بالای 4000 متری ایران

۱. دماوند -----5671   متر-----البرز مرکزی

2. علم کوه-----4848  متر-----البرز مرکزی

3. سبلان -----4811  متر ----- زاگرس شمالی

4. تخت سلیمان -----4643  متر -----البرز مرکزی

 5. لنگری-----4510  متر----- البرز مرکزی

6. خرسان-----4500  متر----- البرز مرکزی

7. هزار----- 4465  متر-----کوههای مرکزی ایران

8. گرده کوه-----4450  متر-----البرز مرکزی

9. دنا-----4409  متر-----زاگرس مرکزی

10. سردشت----- 4378  متر----- البرز مرکزی

11. خلنو-----4375  متر-----البرز مرکزی

12. آزاد کوه -----4355  متر----- البرز مرکزی

13. شاه----- 4351  متر----- کوههای مرکزی ایران

14. چپکرو----- 4318  متر-----البرز مرکزی

15. پالون گردن-----4250  متر-----البرز مرکزی

16. شکرلقاس-----4250  متر----- البرز مرکزی

17. پلوار----- 4233  متر-----کوههای مرکزی ایران

18. زرد کوه -----4221  متر-----زاگرس مرکزی

19. خرسرک ----- 4220  متر-----البرز مرکزی

20. گرمابسر-----4220  متر ----- البری مرکزی

21. آبند ----- 4187  متر-----البرز مرکزی

22. - سیالان -----4175  متر----- البرز مرکزی

23. اشترانکوه -----4150  متر-----زاگرس مرکزی

24. خرتوئک-----4150  متر-----البرز مرکزی

25. شاه شهیدان-----4150  متر-----البرز مرکزی

26. لوکوره ----- 4150  متر-----زاگرس مرکزی

27. جوپار----- 4135  متر----- کوههای مرکزی ایران

28. نارچو----- 4130  متر----- البرز مرکزی

29. سه سنگ----- 4115  متر----- البرز مرکزی

30. گدارکج اندرکج-----4110  متر-----کوههای مرکزی ایران

31. کهاربزرگ----- 4108 متر----- البرز مرکزی

32. گلچین -----4093 متر----- کوههای مرکزی ایران

33. کازینستان-----4082  متر-----زاگرس مرکزی

34. قره داغ-----4076  متر----- البرز مرکزی

35. طالقان ----- 4056  متر-----البرز مرکزی

36. شیرکوه-----4055  متر ----- کوههای مرکزی ایران

37. حصارچال-----4050  متر----- البرز مرکزی

38. کائون----- 4050  متر----- البرز مرکزی

39. سرمشک-----4048  متر----- کوههای مرکزی ایران

40. شاهانکوه ------ 4040  متر----- زاگرس مرکزی

41. میشینه مرگ-----4022  متر-----البزر مرکزی

42. دهلا ( وروشت(-----4008  متر----- البرز مرکزی

43. پیت غار-----4000  متر----- البرز مرکزی

44. جانستون -----4000  متر----- البرز مرکزی

ارتفاعات مشترک در مرز هر استان

ارتفاعات مشترک در مرز هر استان  

1 . شاهو---- 3390-----کردستان------- کرمانشاه 

2 . قندیل-----3800-----آذربایجان غربی--- کردستان عراق

3 . منار----- 3701----- خوزستان-----چهارمحال و بختیاری

4 . بلقیس-----3332 -----زنجان------آذربایجان غربی

5 . شاهوار----3945-----سمنان-------گلستان

6 . سیاهلان--- 4175----- قزوین-----مازندران

7 . پلنگ آبی---3154-----قم --------مرکزی

8 . گاوکشان--- 3813-----گلستان-----سمنان

9 . بغروداغ ---3197 -----گیلان----- اردبیل 

بلند ترین ارتفاعات در هراستان ایران

بلند ترین ارتفاعات در هراستان ایران  

1 . آذربایجان شرقی----- سهند----- 3707متر 

 2 . آذربایجان غربی -----قندیل -----3800متر 

 3 . اردبیل -----سبلان-----4811متر 

 4 . اصفهان----- شاهانکوه-----4040متر 

 5 . ایلام -----کبیرکوه -----2790متر  

6 . بوشهر-----کوه خورموج -----1950متر 

 7 . تهران-----خُلنو ----- 4375متر 

 8 . چهارمحال و بختیاری-----زردکوه-----4221متر 

 9 . خراسان جنوبی-----سیاه کوه-----2858 متر  

10 . خراسان رضوی-----بینالود-----3211متر  

11 . خراسان شمالی-----کوه شاه جهان-----3032متر  

12 . خوزستان-----منار-----3701متر  

13 . زنجان -----بلقیس-----3332 متر 

 14 . سمنان-----کوه شاهوار ----- 3945متر 

 15 . سیستان و بلوچستان-----تفتان-----3941متر 

 16 . فارس -----کوه بُل-----3943 متر  

17 . قزوین-----سیاهلان-----4175 متر 

 18 . قم -----کوه پلنگ آبی-----3154متر 

 19 . کردستان-----شاهو-----3390 متر 

 20 . کرمان -----کوه هزار-----4465 متر 

 21 . کرمانشاه-----پراو( پرو)----- 3357 متر  

22 . کهگیلویه و بویراحمد-----دنا----- 4409 متر 

 23 . گلستان-----گاوکشان-----3813 متر 

 24 . گیلان -----بغروداغ----- 3197 متر 

 25 . لرستان-----اشتران کوه-----4150 متر 

 26 . مازندران-----دماوند-----5671 متر  

27 . مرکزی-----ولیجیا-----3330 متر  

28 . هرمزگان-----هماک-----3267 متر 

 29 . همدان -----الوند-----3580 متر 

 30  . یزد-----شیرکوه----- 4۰550 متر

اصول گام بردار ی صحیح در کوه

اصول گام بردار ی صحیح در کوه 

سرعت راه پیمایی

قلب :هرکس به همان سرعتی می تواند حرکت کند که ضربان قلبش اجازه می دهد، هنگامی که قدم برداشتن مستلزم تلاش زیاد و همراه با افزایش ضربان قلب است این امر نشان دهنده این واقعیت است که سرعت راه پیمایی زیاد است.

 ریه ها :شخص می تواند آن مقدار سرعت داشته باشد که ریه هایش اجازه می دهند ، مسلماً وقتی که ریه ها با ناامیدی و تلاش زیاد دنبال هوای تازه هستند می توان نتیجه گرفت که سرعت زیاد است.

در شروع راه پیمایی مخصوصاً در صبحها بهتر است که آهسته حرکت نمائیم تا بدن بتواند به خواسته های ما آگاهی یافته و هماهنگی در بین فعالیت اعضای مختلف از جمله چشم، پا، قلب و ریه ایجاد گردد. بعد از مدتی راه پیمایی شخص آمادگی بیشتری یافته و با نشاط و قدرت بدنی خوبی حرکت می نماید. در واقع ارتباط چشم، پا، قلب و ریه به نحو مطلوبی برقرار گشته و با به جریان افتادن خون در بدن ، عضله ها و اعصاب مربوطه نرم گشته و تحرک بیشتر و بهتری برای عکس العمل نشان می دهند..

استراحت در خلال راه پیمایی

در طول ساعات اولیه روز وقتی که هنوز بدن خسته نشده توقف ها باید خیلی کم و کوتاه باشد. برای استراحت کنندگان بهتر است در حالت ایستاده قرار گیرند و با تکیه بر یک درخت یا تخته سنگ کوله را از دوش خود بردارند و روپوش به تن کنند و تنفس عمیق انجام دهند و در طول ساعات بعدی راه پیمایی بدن نیازمند استراحت کاملتر است و در این حال راه پیمایان می توانند در یک جای مناسب نشسته و در حالی که پاها صاف و کشیده بر روی زمین قرار دارد ، شخص می تواند خوردنی و نوشیدنی از نوع قندی میل نماید .

از نظر روانی بهتر است که در بالای شیب استراحت نمایید نه در پایین آن و سعی کنید محلی را انتخاب نمایید که مشرف به مناظر خوبی باشد و امکان عکس برداری را برای شما فراهم سازد . انجام این کار ، فکر شما را از پاها و عضلات خسته تان باز می دارد .

در مناطق مشرف به باد استراحت ننمایید چون وزش باد و هوای سرد عضلات شما را به سرعت می بندد .

چگونگی حرکت در راه پیمایی های طولانی

در کوه پیمایی، قدمهای متعادل و آهنگ ثابت و سرعت یکنواخت رکن اساسی می باشند.

راه پیمایی در کوهستان همراه با صرف انرژی زیاد است لذا پا و ششها احتیاج به یک زمان کوتاه استراحت در خلال حرکت پیدا می کنند.

 در قدم آهسته همان طور که در هر گام یک لحظه و مکث وجود دارد، تعداد تنفس می باید با این جریان تطبیق داده شود.

یک عامل مهم در راه پیمایی توأم با استراحت، هماهنگی فکری و روحی می باشد. وقتی که قله همانطور دور و غیرقابل دسترس به نظر می رسد. شخص می باید به این روش اعتماد نماید که مسافتهای باقی مانده را به کندی ولی پیوسته پشت سر بگذارد. در این نوع حرکت گامها می باید آهسته تر از مواقع معمولی برداشته شود، به نحوی که نفس کشیدن مانع صحبت کردن نشود. اگر در هنگام حرکت دچار تنگی نفس بشویم و نتوانیم براحتی با دیگران صحبت نماییم می توان نتیجه گرفت که سرعت قدم برداشتن زیاد است.

قدم برداشتن آهسته و متعادل، احتیاج به استراحت ثابت و ایستای کمتری پیدا می نماید و بسیار بهتر ازقدم برداشتن سریعی است که مستلزم تعداد استراحت بیشتری می باشد یک کوه پیما می باید بدون نیاز به استراحت، لااقل برای مدت یک ساعت راه پیمایی نمودن بتواند بر روی شیبهای تند با هماهنگی قدم برداشته و تنفس خود را کنترل نماید. یک نفر مبتدی نباید بیشتر از ده کیلومتر در روز راه پیمایی نماید مخصوصاً در شرایطی که ارتفاع بیشتر از 1500 متر باشد. در مناطق برفی و قلوه سنگی این مقدار به تناسب کاهش می یابد.

نحوه حرکت در سرازیری

اولین مرحله آمادگی هنگام حرکت در سرازیری این است که داخل پوتین جوراب ضخیم و نرم دیگری پوشیده و با بستن محکم بندکفش از حرکت اضافی پا در پوتین جلوگیری نماییم. مراحل چهار گانه حرکت در سرازیری :

  قدمهای برداشته شده در سرازیری می باید متعادل تر از قدمهایی باشد که تنها تحت تأثیر قوه جاذبه قرار می گیرد و بی اختیار برداشته می شود.

 پا در هر قدم با زانوی شکسته بر روی زمین قرار می گیرد و پاها مرتب و متواتر در کنار یکدیگر حرکت می نمایند. راه پیمایی در سرازیری هیچ کجا به اندازه راه پیمایی در سربالایی مشکل نیست ولی نباید شدت جراحات وارده را در سرازیری نادیده گرفت.

 در سرازیری است که خراشهای پوستی ایجاد می شود و مفصل زانوها جابجا شده مچ پا می پیچد، لذا سرعت راه پیمایی در سرازیری نباید خیلی بیشتر از سرعت سربالایی باشد.

 در سرازیری شخص باید گامهای خود را با اختیار و کنترل شده بردارد و به دلیل همین کنترل حرکت است که شخص باید به میزان سرعت خود دقت نماید. معروف است که کامیون با هر دنده ای که در سربالایی می رود حداکثر با یک دنده سبکتر از آن در سرازیری به آن توجه کند و همچنین به استراحت در سرازیری به همان اندازه استراحت در سربالایی اهمیت دهد.

تنفس صحیح در کوه

تنفس باید عمیق و به طریقه صحیح صورت گیرد برخلاف آن چه اکثر اشخاص انجام می دهند حجم ششها نباید از طرفین افزایش یابد در اثر این نوع تنفس غلط حجم قفسه سینه افزایش می یابد.
در تنفس صحیح حجم ششها از ناحیه تحتانی افزایش یافته که این امر با افزایش حجم شکم همراه است. این شکل تنفس در ناحیه شکم به صورت ضربان مشخص و روشنی قابل رؤیت می باشد.

لذا از نظر راحتی هیچ وقت نباید کمر را محکم با کمربند و مانند آن بست، کمربند می باید در پایین ترین حد ممکن بسته شود، در این روش باید سعی گردد هوای دم به تحتانی قسمت ریه ها هدایت و انباشتگی ریه ها از هوای دم انجام پذیرد. عمل بازدم بعد از یک مکث چند ثانیه ای و حداقل سه ثانیه به دنبال عمل دم با فشار پرده دیافراگم به قسمت تحتانی ششها به طور کامل با حداکثر تخلیه صورت بگیرد.