انواع کوه ها

کوهستانها

کوههای ایران از کوههای شمالی یعنی از آرارات در ترکیه شروع شده و به ترتیب به کوههای کوه علمدار٬سهند٬ سبلان٬ طالش ٬قافلانکوه در آذربایجان؛در شمال تهران رشته کوه البرز و قسمت جنوبی استانهای گیلان و مازندران و کوههای آلاداغ ٬بینالود ٬ هزار مسجد و قرا داغ در خراسان امتداد یافته است و در افغانستان به کوههای هندوکش میپیوندد.

مرتفع ترین کوه ایران ٬دماوند با ارتفاع ۵۶۷۱ متر می باشد.رشته کوههای غربی نیز از آرارات شروع شده و از سمت شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده است و کوههای ساری داش ٬ چهل چشمه ٬ پنچه علی ٬ الوند  ٬کوههای بختیاری  ٬ پیشکوه و پشتکوه ٬ اشترانکوه و زردکوه را شامل میشود که این کوهها را مجموعه رشته کوههای زاگرس مینامند. 

بلندترین قله رشته کوه زاگرس کوه دینار(دنا) با ارتفاع ۴۴۰۹ متر میباشد.

رشته کوههای جنوبی از کوههای جنوبی از خوزستان تا سیستان و بلوچستان امتداد یافته و در پاکستان به رشته‌کوه سلیمان میرسد و شامل کوههای سپیدار ٬ میمند ٬ کوههای بشاگرد و کوه بم پشت میشود.

کوههای مرکزی و شرقی اساسا شامل کوهای شیرکوه ٬ کوه کرکس ٬ کوه بنان ٬ جبل بارز ٬هزار٬ بزمان و تفتان بوده که بلندترین آنها هزار با ۴۴۶۵ متر ارتفاع میباشد. 

ایران یکی از کشورهای وسیع جهان است که در محدوده 25 درجه و سه دقیقه الی 39 درجه و 47 دقیقه عرض شمالی و 44 درجه و پنج دقیقه الی 63 درجه و 18 دقیقه طول شرقی واقع شده است. عرض جغرافیایی یک کشور مطالب زیادی درباره رابطه آن کشور با خورشید و میزان دریافت تابش خورشید در آن در اختیار ما قرار می دهد. ایران در عرض های جغرافیایی بالا قرار دارد و ویژگی عرض های جغرافیایی بالا این است که تفاوت بین فصل ها در آن ها بیشتر است.

کوه های فلاتی

این نوع کوه ها، کوه هایی هستند که در واقع زمین های صافی هستند که از فرسایش زمین جان سالم به در برده اند. لغت نامه ها این کوه ها را به صورت سطح های بلندی در زمین صاف توصیف کرده اند.آیا می دانید که آلپ جنوبی دایم در حال تغییر است؟ دلیل این تغییرات این است که صفحه اقیانوسی به زیر صفحه استرالیایی هل داده می شود و باعث می شود که آلپ ها بالا بیایند.

کوه های آتشفشانی

کوه های آتشفشانی موقعی شکل می گیرند که سنگ ها ذوب می شوند و یا مواد مذاب در عمق داخلی زمین فوران می کنند و توده های سنگ ها به بالای سطح زمین می آیند.مثال های کوه های آتشفشانی مونت سنت هلنز Mount St. Helens در آمریکای شمالی و مونت پیناتابو Mount Pinatubo  در فیلیپین هستند.

کوه های ناشی از شکستگی زمین

این کوه ها موقعی شکل می گیرند که شکستگی ها و گسل ها یا شکاف های پوسته زمین، فشار می آورد و بعضی از مواد یا توده های سنگ را رو به بالا و بقیه را به سمت پایین می فرستد.در نتیجه شکستگی به جای این که زمین تا شود، سنگ ها انباشته می شوند و روی هم توده می شوند. مثال این کوه ها، کوه های سیرا نوادا Sierra Nevada در آمریکای شمالی و کوه های هارز Harz در آلمان هستند.

             کوه های تاخورده     

کوه های تاخورده موقعی شکل می گیرند که دو صفحه از جلو با هم برخورد می کنند و لبه هایشان خرد می شود و فرو می ریزد. بیشتر مثل کاغذی که وقتی آن را فشار می دهیم تا می شود. مثال های کوه های تاشده رشته کوه های هیمالایا در آسیا، آلپ در اروپا و آند در آمریکای جنوبی است.

رشته کوه چیست؟

رشته کوه، گروه یا زنجیره ای از کوه ها است که نزدیک یکدیگرند. یک رشته کوه معمولاً از رشته کوه های دیگر به وسیله رودخانه ها و گذرگاه ها جدا می شود.

طولانی ترین رشته کوه جهان چیست؟

کوه های آند که به طول 7220 کیلومتر از میان هفت کشور آمریکای جنوبی عبور می کنند،‌ از طولانی ترین رشته کوه های جهان هستند.

رشته کوه هیمالایا

هیمالایا بلندترین رشته کوه جهان است. هیمالایا که از نظر ادبی به سرزمین برف ترجمه می شود خانه ای برای بلندترین قله های جهان است. کوه های هیمالایا به شکل یک هلال پهن و عریض از شمال شرقی پاکستان،‌ هند شمالی،‌ تبت جنوبی،‌ نپال، سیکیم Sikkim و بوتان می گذرد. بیش از 30 قله هیمالایا هر یک ارتفاعی بیش از 7620 متر یا بیشتر دارند. هیمالایا یکی از جوان ترین رشته کوه های جهان است.

رشته کوه آلپ

آلپ سیستم کوهستانی وسیعی در اروپای مرکزی جنوبی است که به طول بیش از 1200 کیلومتر در فرانسه جنوبی،‌ ایتالیای شمالی،‌ سوییس،‌ لیختن اشتاین،‌ آلمان،‌ اتریش و اسلونی امتداد یافته. آلپ شامل چند صد قله و یخچال طبیعی است که بعضی از آنها بیش از 3600 متر ارتفاع دارند.  

مون بلان که بلندترین قله آن است 15771 پا یا 4807 متر ارتفاع دارد.

رشته کوه راکی

کوه های راکی سیستم کوهستانی وسیعی در آمریکای شمال غربی است که از شمال به جنوب، از کانادا تا نیومکزیکو به طول 48800 کیلومتر گسترش یافته. بلندترین قله رشته کوه راکی، مونت آلبرت در کلرادو است که 4401 متر بالای سطح دریا قرار گرفته.

رشته کوه آند

کوه های آند طولانی ترین و یکی از بلندترین رشته کوه های جهان است. این کوه ها در آمریکای جنوبی واقع شده اند و 7200 کیلومتر از شمال به جنوب در امتداد ساحل غربی قاره گسترش یافته اند. آند دومین رشته کوه بلند جهان با بسیاری از قله ها است که بیش از 20000 پا یا 6096 متر ارتفاع دارند.

رشته کوه کاراکورام

کاراکورام یک رشته کوه بزرگ در شمال شرقی پاکستان و هند شمالی نزدیک مرز چین است. این رشته کوه 300 مایل یا حدود 482 کیلومتر به سمت جنوب شرقی گسترش یافته و شامل بسیاری از بلندترین قله های جهان است و بسیاری از طولانی ترین یخچال های جهان را در بر گرفته.

قطب جنوب 

 در شبه جزیره قطب جنوب کوه های ترانسانتارکتیک قرار دارد که بلندترین کوه آن وینسون مسیف    است که 4897 مترارتفاع دارد.  

                    

            آفریقا 

 کوه های اطلس،‌ سرزمین های بلند آفریقای شرقی و سرزمین های بلند اتیوپی را در خود دارد.

         آسیا 

 هندوکوش،‌ هیمالایا،‌ توروس، البرز و کوه های ژاپن را دارد.

         استرالیا 

کوه های مک دانل را دارد.

         اروپا 

کوه های پیرینه، آلپ،‌ کارپاتیان، آپنین،‌ اورال و کوه های بالکان را دارد.

         آمریکای شمالی

آپالاچیانز Appalachians ، سیرانوادا Sierra Nevada ، کوه های راکی،‌ لارنتیدز Laurentides را در خود دارد.

         آمریکای جنوبی 

 آند و سرزمین های بلند برزیلی را دارد.  

         اورست

اورست با 8848 متر ارتفاع، بلندترین کوه جهان است. منتها این کوه، بر اساس ارتفاع بالاتر از سطح دریا بلندترین کوه جهان شناخته شده است. در حالی که از قله تا کف، از زیر سطح دریا، مائونا کی Mauna Kea از قله اورست جلو می زند.

اگرچه قله اورست با 8848 متر بلندی اغلب به عنوان بلندترین کوه شناخته می شود، اما مائوناکی که یک آتشفشان غیرفعال روی جزیره هاوایی است، در واقع بلندتر از اورست است. ولی تنها 4195 متر از آن بالاتر از سطح دریا قرار دارد. اگر شما این قله را از پایه اش که زیر سطح دریا است محاسبه کنید، ارتفاعش 10200 متر می شود. اگر قله اورست و قله مائوناکی را کنار یکدیگر قرار دهید، قله کی حدود 1350 متر از اورست بلندتر می شود.

                 

قله های هشت هزار متری روی کره زمین 15 تا هستند که همه آنها در کوه های هیمالایا و کاراکورام در آسیا قرار دارند.

کوه

رشته کوه

محل قرارگیری

ارتفاع

پا

متر

اورست

هیمالایا

نپال، آسیا

29,035

8,850

K2 Godwin Austen

کاراکورام

پاکستان، آسیا

28,253

8,612

Kanchenjunga

هیمالایا

نپال، آسیا

28,169

8,586

Lhotse I

هیمالایا

نپال، آسیا

27,920

8,501

Makalu I

هیمالایا

نپال، آسیا

27,765

8,462

Cho Oyu

هیمالایا

نپال، آسیا

26,906

8,201

Dhaulagiri

هیمالایا

نپال، آسیا

26,794

8,167

Manaslu

هیمالایا

نپال، آسیا

26,758

8,156

Nanga Parbat

هیمالایا

پاکستان، آسیا

26,658

8,125

Annapurna

هیمالایا

نپال، آسیا

26,545

8,091

Gasherbrum I

کاراکورام

پاکستان، آسیا

26,470

8,068

Broad Peak

کاراکورام

پاکستان، آسیا

26,400

8,047

Gasherbrum II

کاراکورام

پاکستان، آسیا

26,360

8,035

Shisha Pangma

هیمالایا

تبت، آسیا

26,289

8,013

بلندترین قله های هر قاره

قله کوه

قاره

ارتفاع

قله اورست

آسیا

8,850 m

آکونکاگوا

Aconcagua

آمریکای جنوبی

6,959 m

مونت مک کینلی

Mount McKinley Denali

آمریکای شمالی

6,194 m

Kilimanjaro کیلیمانجارو

آفریقا

5,895 m

Mount Elbrus  

مونت البراس

اروپا

5,642 m

Vinson Massif

وینسون مسیف

قاره قطب جنوب

4,897 m

Carstensz Pyramid

کارستنز پیرمید

Mount Kosciuszko

مونت کوشیوزکو
(بلندترین نقطه روی خشکی استرالیا)

استرالیا- اقیانوسیه

4,884 m

 

2,228 m