آداب و قوانین کوهنوردی
ترجمه : حسین لامعی
مثل همه ورزشهای دیگر ، کوه نوردی شما را ملزم می سازد تا قوانین و مقرارت مرتبط با آن را دنبال نمائید . این مجموعه قوانین برای کسانی که وارد دنیای کوه و طبیعت می شوند جزء اصول پایه و اساسی می باشند . اگر چه برخی افراد فراموش می کنند آنها را مورد توجه قرار دهند . در اینجا چند نمونه از قوانین اساسی را برای شما ذکر می کنیم ؛ که آنها را بخاطر بسپارید تا ضمن داشتن سفری شاد و مفرح ، تاثیری مخرب برای طبیعت و دیگران نداشته باشید .
قبل از کوه نوردی :
قبل از هر چیز دیگری ، مطمئن شوید که شما توانائی این سفر را دارید .
فعالیت کوه نوردی در صورتی که از شرایط جسمی و روحی مطلوب برخوردار نباشید ، احتمال بروز سانحه و عدم موفقیت برنامه را بالا می برد .
لازمه کوه نوردی فقط آمادگی جسمانی و مهارت نیست بلکه تجهییزات و اسباب خاص خود را نیزمی طلبد
کوه نوردی یک ورزش تیمی می باشد از کوه نوردی بصورت انفرادی اجتناب کنید .
از مقصد خود با اطلاع باشید .
از کوهی که هیچ تحقیقی درباره اش نکرده اید بالا نروید .
بهتر است در زمانی که اطلاعات کافی از هدف خود ندارید ، به تیم معتبری ملحق شوید که اطلاعات کاملی از کوه مورد نظر شما دارند.
زمانی که به کوه نوردی می روید ، حتما کسی از رفتن شما به آن کوه اطلاع داشته باشد.
در زمان کوهنوردی :
از زیبائی های محیطی محافظت کنید تا افراد دیگر هم از آنها لذت ببرند .
چیزی را از خود بر جا نگذارید و همچنین چیزی را از کوه برای خود بر ندارید .
از وسایلی مانند پودر صابون که سازگار با طبیعت هستند استفاده کنید .
منابع آب را خراب یا آلوده نکنید .
همیشه از سرپرست تیم خود اطاعت کنید . دستورات او را اجرا کنید و از گروه جدا نشوید .
هرگز خارج از حیطه توانائی خود کوه نوردی نکنید .
بدانید که چه موقع شما باید به مبدا برگردید .
از بهترین قضاوت خود استفاده کنید .
واقع بین و انعطاف پذیر باشید و منطقی تصمیم بگیرید .
بعد از کوه نوردی :
اطلاعات و تجربیات هر برنامه ، با توجه به دیدگاههای افراد مختلف می تواند متفاوت باشد پس سعی کنید گزارشی از برنامه انجام داده شده را با ذکر جزئیات تهیه نمائید .
فراموش نکنید هر برنامه مانند خلق اثری توسط شما می باشد.
استان خوزستان
هر وقت رفتین به خوزستان حتما به اینجاها هم یه سری بزنید.
بلندترین قله این استان منار با ارتفاع ۳۷۰۱ متر می باشد.
اهواز:
رودخانه کارون
گورستان زرتشتیان
اندیمشک:
شهر لورساسانی
چشمه عین خوش
چشمه دهلران
منطقه حفاظت شده کرخه
دریاچه سد کرخه
ایذه:
پل ایزج
نقوش کول فره
مجسمه سوسن
قلعه تل
قلعه دیزه وراز
قلعه ارگ
روستای شمی
نقش حونک اژدل
برد نبشته ایذه
نقوش کول فره
نقوش کوباد ایذه
کتیبه هانی
کوه تاراز
کوه تلکه
کوه مونگشت
اشکفت سلمان(غار سلمان)
گورستان شمی
بهبهان:
آب انبار مله پیر گل سرخ
قلعه ارجان
ویرانه های شهربه گوار
پل امام رضا
پل کسری
پل دختر ارجان
پل بند بکان
کتیبه تنگ تک آب
رودخانه زهره
مسجدجامع بکان
دزفول:
آسیاب های قدیمی رعنا و گله گه
آرامگاه شاه ابوالقاسم
تپه چغامیش
شهر باستانی جندی شاهپور
حمام وزیر
حمام کرناسیون
پل دزفول
پل کرخه
کاروانسرای دزفول
بند بالا رود
منطقه حفاظت شده دز
دریاچه سد دزفول
هور مزرعه
مسجد جامع دزفول
مسجد لب خندان
مسجد علیشاه
بقعه ابودانیال
بقعه پیر روبن
بقعه شاه رکن الدین
بقعه علی مالک
رامهروز:
قلعه یزدگردی
تل برمی
تل گوهرمز ساسانی
شادگان:
تالاب شادگان
تالاب الدورق
شوش:
ایوان کرخه
کاخ آپادانا
کاخ اردشیر
قلعه آکروپل
هفت تپه
تپه های شوش
معبد زیگورات
معبد بردنشانده
شوشتر:
آسیاب های آبی سیکا
خانه مستوفی
خانه معین التجار
کلاه فرنگی
خرف خانه
قلعه رستم عقیلی
قلعه سلاسل
قلعه رستم
روستای گتوند
شهر باستانی دستوا
پل شادروان
پل لشگر
پل آبشور
پل نفس کش
پل بند گرگر
پل حاج فدایی
کاروانسرای شوشتر
بند میزان
بند برج عیار
معبد توعاشقون
چشمه گراب
چشمه سی زنگر
آبشارهای شوشتر
مسجد جامع شوشتر
بقعه سید محمدگیاه خوار
بقعه سید محمد ماهرو
امامزاده عبدالله
بقعه براءبن مالک خضر
ماهشهر:
روستای صالحک
شهر باستانی آسک و جراحی
مارون
مسجد سلیمان:
صفه سلیمان
سر مسجد
قلعه تزک دز
قلعه بردی
قلعه خواجه
قلعه لیت
تپه باستانی کلکه زری
سیم بند
پل نگین
کتیبه تنگ صئولک
محراب سرمسجد
چشمه و حوض گلگیر
غار کهناب
دریاچه سد کارون
سد خلیل خان
کوه هـــــای مهم جهـــان
قاره نام قله نام رشته کوه موقعیت جقرافیایی ارتفاع(متر)
آسیا اورست هیمالیا نپال(هندوستان) ۸۸۴۰
آسیا گودین اوستن قراقوروم کشمیر ۸۶۱۷
آسیا ماکالو هیمالیا نپال-تبت ۸۴۷۲
آسیا تریخ پیکو هندوکش افغانستان ۷۷۵۰
آسیا کونگور پامیر تبت ۷۶۶۵
آسیا پوبیدا تیان شان ترکستان ۷۴۳۹
آسیا خان تینگری تیان شان ترکستان ۶۹۹۵
آسیا دماوند البرز ایران ۵۶۷۱
آسیا دنا دینار ایران ۵۲۰۰
آسیا آرارات ارمنستان ترکیه ۵۱۶۵
آسیا کلیوچیوسکی کامچاتکا سیبری خاوری ۴۹۱۶
آسیا بیلوخا آلتائی سیبری جنوبی ۴۵۴۰
آمریکا مک کینلی آلاسکا ایالات متحده امریکا ۶۱۹۰
آمریکا لونگان کاسکاداس کانادا ۵۹۶۵
آمریکا سن الیاس کاسکاداس آلاسکا ۵۴۸۸
آمریکا پوپوکاته پل سیرامادره باختری مکزیک ۵۴۵۰
آمریکا البرتا راکی کانادا ۴۴۱۵
اروپا من بلان آلپ فرانسه ۴۸۰۷
اقیانوسیه ویلهمینا کوههای سوکارنو گینه جدید ۴۷۵۰
افریقا کلیمانجارو کلیمانجارو تانگانیا ۵۹۳۰
افریقا کنیا کنیا کنیا ۵۱۹۶
افرقا راس داشان فلات اتیوپی حبشه ۴۶۲۰
امریکا آکونگاگوا آند آرژانتین ۶۹۶۰
امریکا توپونگاتو آند آرژانتین-شیلی ۶۸۰۰
امریکا پیسیس آند آرژانتین ۶۷۸۰
امریکا هواسکاران آند پرو ۶۷۶۸
امریکا توکورپوری آند بولیوی ۶۷۵۵
امریکا تولای یاکو آند شیلی ۶۷۵۰
امریکا مرسداریو ّند آرژانتین ۶۶۷۰
امریکا کوردپونا آند پرو ۵۶۱۳
امریکا سایاما آند بولیوی ۶۵۰۰
امریکا ایمالیو آند بولیوی ۶۷۸۵
امریکا ایلیمانی آند بولیوی ۴۶۵۰
امریکا آسپاتو آند پرو ۶۳۰۰
امریکا شیمبورارو آند اکوادور ۶۷۷۲
امریکا پایاکاتا آند شیلی ۶۲۳۰
هر وقت به سیستان و بلوچستان اومدین به اینجاها هم سری بزنین
بلندترین فله این استان تفتان با ارتفاع ۳۹۴۱ متر می باشد.
قدمت | نام بانی و سازنده بنا | موقعیت جغرافیایی | |
شهر سوخته | قبل اسلام | اقوام قبل از تاریخ و قبل ازاسلام | در67 کیلومتری جاده زابل – زاهدان |
کوه خواجه | دوران اشکانی وساسانی | اقوام اشکانی وساسانی | در40کیلومتری زابل – بخش شیب آب |
دهانه غلامان | هخامنشیان | ------------------------ | 24کیلومتری جنوب شرقی زابل دهستان قلعه نو |
قلعه سام | دوره اشکانی | اقوام اشکانی | روستای سکوهه ،شیب آب ،28 کیلومتری شرق جاده زابل زاهدان |
تپه کلاتک بخشان | هزاره اول قبل از میلاد | ------------------------ | 1کیلومتری سراوان ده بخشان |
تپه قلعه ملا | 1500 قبل از میلاد | اقوام 1500 قبل ازمیلاد | جنوب سیب سوران ،نواحی غربی سراوان |
تپه پیر کهور | 1500 قبل از میلاد | اقوام قبل از دوره 1500قبل از میلاد | درجنوب جاده سیب سوران |
تپه کله برزاده (قلعه برزاده) | 1500 قبل ازمیلاد | اقوام 1500قبل ازمیلاد | در8 کیلومتری جاده سیب سوران |
میل مارو | 1500 قبل از میلاد | اقوام1500قبل ازمیلاد | -نزدیکی ده سیب |
تپه باستانی میرسیدعمر | ساسانیان ،قرن 6 -7 میلادی | اقوام ساسانی | 480کیلومتری جنوب شرق زاهدان،حاشیه شرقی دره جالق |
مناره قاسم آباد | |||
آتشکده کرکو | |||
خرابه های بی بی دوست | |||
قلعه پیشین | |||
قلعه بمپور | |||
قلعه ناصری | |||
قلعه طیس | |||
قلعه کنت | |||
قلعه سیپ | |||
قلعه رستم |
نام اثر | واقع در بخش | دوران |
تپه یوسف سلام | میانکنگی | اسلامی |
تپه کله منار | میانکنگی | قبل از تاریخ اسلام |
قلعه تپه | میانکنگی | قبل از تاریخ |
تپه های مارگان | میانکنگی | ---------- |
تپه چهاردری | میانکنگی | اسلامی |
تپه شاه اسماعیل و تپه های اطراف آن | میانکنگی | اسلامی |
قلعه خان ملک | میانکنگی | اسلامی |
تپه رنده | میانکنگی | قبل از تاریخ ،اشکانی ،اسلامی |
تپه میرجمال | میانکنگی | اسلامی |
تپه شیخ علی و تپه های اطراف آن | میانکنگی | اسلامی |
برج میرگل | میانکنگی | اسلامی |
تپه های تخت شاه | میانکنگی | صفاری ،اسلامی |
تپه گله چاه و تپه های اطراف آن | میانکنگی | صفاری |
تپه جمشید و تپه های اطراف آن | میانکنگی | اسلامی |
آتشکده کرکو | میانکنگی | اشکانی ،ساسانی |
شهر سوخته و تپه های اطراف آن | شیب آب | پیش از تاریخ ،اسلامی |
قلعه نمرود | شیب آب | پیش از تاریخ ،اسلامی |
تپه رود بیایان | شیب آب | پیش از تاریخ ،اسلامی |
تپه وحید | شیب آب | پیش از تاریخ ،اسلامی |
تپه آتش | شیب آب | پیش از تاریخ ،اسلامی |
قلعه سام | شیب آب | اشکانی ،اسلامی |
قلعه سه کوهه | شیب آب | اسلامی |
تپه های تاسوکی | شیب آب | ما قبل تاریخ |
چاه الهداد | شیب آب | اسلامی |
قلعه کافی | شیب آب | ساسانی ،اسلامی |
تپه طالب خان | شیب آب | ما قبل تاریخ |
چاه طرق | شیب آب | قبل از تاریخ ،اسلامی |
قلعه رستم | شیب آب | ساسانی ،اسلامی |
تپه کندر | شیب آب | قبل از تاریخ |
تپه آسک | شیب آب | قبل از تاریخ |
ساختمان کوچک (کوشک) ساسانی | شیب آب | ساسانی ،اسلامی |
تپه یک | شیب آب | قبل از تاریخ |
تپه های لشکران 1 و2 | شیب آب | قبل از تاریخ |
تپه کفتارک | شیب آب | قبل از تاریخ |
تپه حوضدار | شیب آب | قبل از تاریخ |
قلعه مچی | شیب آب | ساسانی ،اسلامی |
تپه های روباه بزرگ و کوچک | شیب آب | قبل از تاریخ |
خرابه های شهر قدیم زرنج | شهرکی و نارویی | اشکانی ،صفاری |
دهانه غلامان | شهرکی و نارویی | اشکانی ،صفاری |
آتشکده دهانه غلامان | شهرکی و نارویی | هخامنشی ،اشکانی |
تپه نمکی و تپه های اطراف آن | شهرکی و نارویی | قبل از تاریخ |
تپه دم کوهک | شهرکی و نارویی | اسلامی |
دم خواجه احمد و تپه های اطراف آن | شهرکی و نارویی | اسلامی |
قصر کوه خواجه | شیب آب | اشکانی ،ساسانی ،اسلامی |
دره سوخته | شیب آب | اشکانی، ساسانی |
بنای کوه خواجه( قلعه اشکانیان ) | شیب آب | اشکانی ،ساسانی |
چهل دختر کوه خواجه | شیب آب | اشکانی، ساسانی |
سرسنگ ارگ کوه خواجه | شیب آب | اشکانی، ساسانی |
زیارت کوه خواجه | شیب آب | اشکانی، ساسانی |
انباری کوه خواجه | شیب آب | اشکانی، ساسانی |
اطاق بی باد | شیب آب | اشکانی، ساسانی |
چاه کبوتران کوه خواجه | شیب آب | اشکانی، ساسانی |
زنگ چشمه کوه خواجه | شیب آب | اشکانی، ساسانی |
حجله شاه و عروسی | شیب آب | اشکانی، ساسانی |
زاهدان کهنه | پشت آب | تیموری |
قلعه تیمور | پشت آب | قرن هشتم هجری قمری،تیموری |
تپه شهرستان | پشت آب | اشکانی ،ساسانی |
تپه اشکانیان | پشت آب | اشکانی، ساسانی |
قلعه شهرستان | پشت آب | اشکانی، ساسانی |
مناره و یا میل قاسم آباد | پشت آب | سلجوقی قرن ششم هجری |
قلعه بی بی دوست | پشت آب | اشکانی، ساسانی، اسلامی |
تپه های بی بی دوست | پشت آب | اشکانی ،ساسانی، اسلامی |
تپه روباهک | حومه سراوان | قبل از تاریخ |
تپه کلاتک مزار سید | حومه سراوان | هزاره اول قبل از میلاد تا اوایل اسلام |
تپه سید میر عمر | جالق | ساسانی قرن 6و7 هجری |
خانه های قدیمی کوهکن | جالق | اسلامی |
خانه های قدیمی شیشه ریز | جالق | اسلامی |
تپه مهتاب خزانه کوهک | کوهک | 5000سال قبل از میلان تا اشکانی و اسلامی |
قبرستان قدیمی گشت | حومه سراوان | اشکانی و ساسانی |
تپه میل مارو | سیب و سوران | 1500 سال قبل از میلاد تا اوایل اسلامی |
تپه کلاتک بخشان | - | هزاره اول قبل از میلاد تا اوایل اسلامی |
تپه کله برمزاد | سیب سوران | 1500 سال قبل از میلاد تا اوایل اسلامی |
تپه قلعه ملا | سیب سوران | 1500 سال قبل از میلاد تا اوایل اسلامی |
تپه پیرکهور(ت)وتپه پیرکهور(د) | سیب سوران | 1500 سال قبل از میلاد تا اوایل اسلامی |
درخت کهنسال سروسرجو | سیب سوران | - |
قلعه سیب | سیب سوران | اسلامی ،قاجار |
قلعه زابلی | زابلی | اسلام، قاجار |
غار کوه بیرک | زابلی | - |
قلعه های آشاروایرافشان | آشاروایرافشان | اسلامی |
قلعه قدیمی سرباز | سرباز | اسلامی |
قلعه قدیمی پیشین | راسک | اسلامی |
قلعه قدیمی فیروز آباد راسک | راسک | اسلامی |
تپه های فیروزآباد راسک | راسک | اسلامی |
قلعه چهل دختر ایرانشهر | - | قبل از تاریخ ،اسلامی |
قلعه قدیمی دوست محمد خان | - | قاجار |
قلعه قدیمی بمپور | بمپور | ساسانی ،اسلامی |
قلعه قدیمی و تپه های دامن | حومه ایرانشهر | قبل از تاریخ ،اسلامی |
قلعه قدیمی چانف | بمپور | اسلامی |
قلعه و تپه های پیپ | بمپور | اسلامی |
قلعه قدیمی سعید آباد | بمپور | اسلامی |
قلعه و تپه های محترم آباد | بمپور | اسلامی |
قلعه هریدوک | بمپور | اسلامی |
قلعه و تپه های مسکوتان | بمپور | اسلامی |
قلعه و تپه های میرمارک | بمپور | اسلامی |
قلعه و تپه های پیر کنار | بمپور | اسلامی |
قلعه و تپه های منارامام | بمپور | اسلامی |
قلعه و تپه های بزمان | بزمان | اسلامی |
قلعه چهل دختر | نیکشهر | قبل از تاریخ اسلامی |
قلعه قدیمی نیکشهر | نیکشهر | اسلامی |
تپه سیاهبون | قصرقند | 1500 سال قبل از میلاد |
تپه دمبیگان | قصرقند | قبل از تاریخ ،اسلامی |
تپه جا دختران | نیکشهر | قبل از تاریخ، اسلامی |
مقبره امام زاده سید غلامرسول | چابهار | تیموری، سلجوقی |
قلعه قدیمی تیس | حومه چابهار | قاجار، اسلامی |
قلعه قدیمی قصرقند | قصرقند | اسلامی |
درخت کهنسال مکرزن | خاش | - |
کوهها
کوههای استان سیستان و بلوچستان جز رشته کوههای مرکزی ایران است و شامل ناهمواریهای مشرق چاله لوت و ارتفاعات دیواره شرقی و جنوبی چاله جازموریان است ، این کوهها در همه جا به هم متصل نیستند بلکه حوضه های پست داخلی در فواصل آنها رشته های مشخصی را بوجود آورده اند.
به طور کلی این ناهمواریها شامل دو قسمت می شوند :
1- کوههای سیستان
2- کوههای بلوچستان
کوههای سیستان
این کوهها با جهت شمالی جنوبی شامل چین خوردگیهای فشرده ای هستند که از غرب به بیابان لوت و از شرق به دشت سیستان منتهی می گردد .
و عبارتند از:کوه خواجه،واقع در حاشیه دریاچه هامون حدود 900 متر ارتفاع از سطح دریا
کوههای بلوچستان
در جنوب کوههای سیستان بین چاله لوت و جازموریان بیابان ما شکل و سواحل دریای عمان گسترده شده است عبارتند از :
کوه تفتان
(چهل تن) ، این کوه در جنوب شرق ایران در 50 کیلومتری شمال شرقی شهر خاش واقع شده است کوه تفتان با ارتفاع 4042 متر از سطح دریا یکی از آتشفشانهای نیمه فعال ایران است که از دهانه آن دائما ً بخار گوگرد خارج می شود .خروج گاز گوگرد و بخار آب از دهانه تفتان و همچنین وجوه چشمه های آب گرم در اطراف آن نشانگر فعالیت آتشفشانی آن در گذشته بوده است .
کوه ببرک
نزدیکی سراوان
کوه ملک سیاه کوه
آتشفتشان خاموش است با ارتفاع 1642 متر از سطح دریا در شمال شهر زاهدان واقع شده است و نقطه مرز مشترک بین ایران و پاکستان و افغانستان را شکل داده.
کوههای بم پشت: واقع در حد فاصل شهرستان سراوان و شهرستان چابهار.
توچال 3960 متر (3956-3933 متر)
موقعیت جغرافیایی: قله توچال و کوهستان پیرامون آن به صورت یک خط الراس شرقی- غربی در جناح جنوبی رشته کوههای البرز مرکزی و در شمال شهر تهران قرار دارد. این کوهستان از شمال به دره رودخانه‌های جاجرود و شهرستانک و از غرب توسط خط الراس کم ارتفاع تری به قلل شمالی کوههای کرج متصل می‌باشد.
بررسی توپوگرافی قله: توچال بلندترین ارتفاع شمال تهران از طریق شانه غربی خود موسوم به هومند به ارتفاع 3900 متر به گردونه 3700 متری شهرستانک و سپس به قله شاه نشین بزرگ به ارتفاه 3850 متر متصل می‌شود و از سمت شرق توسط خط الراس قوسی شکلی پس از تشکیل قلل پیازچال و لزون از طریق گردنه کوتاه لوپهنه به قلل دارآباد ارتباط می‌یابد. قله از طریق جناح شمالی هومند به قله قزقونچال و یال‌های فرعی منطقه آهاربشم و شهرستانک منتهی می‌گردد این خط الراس شمال توچال را از طریق قله قلعه دختر و سی چال به گردنه دیزین و سپس به سایر بلندی‌های البرز مرکزی متصل می‌سازد.
ویژگی خاص: از جمله جازبه‌های فرعی کوهستان توچال باید از امامزاده ابراهیم، دیواره 150 متری مشهور بند یخچال منطقه سنگنوردی بند یخچال، آبشار دوقلو و پناهگاه‌های بزرگ شبرپلا، کلک چال و پلنگ چال نام برد.
مسیر صعود به قله: در اواسط بهار بهترین و در دسترس ترین مسیر راه، دربند و سربند می‌باشد.
ابتدای این مسیر با شیب تندی آغاز می‌شود و به تدریج تاسیسات تله سی یژ را در زیر پایمان مشاهده می‌کنیم. از شیب آن کاسته می‌شود. در مسیری ملایم با افت و خیزهای پی در پی از کنار قهوه خانه‌ها و رودخانه خروشان ادامه مسیر می‌دهیم.کوچه باغها را پشت سر گذارده، از طریق یال نسبتاً پرشیبی، پس از دو راهی اوسون به سوی دو شاخه سفید رنگ آبشار دوقلو که از لابه لای صخره‌های شیرپلا سرازیر هستند صعود می‌کنیم. مسیر مشخصی ما را به قهوه خانه آبشار دوقلو می‌رساند. از اینجا دیواره و منطقه سنگنوردی بند یخچال و نمای عمومی‌تهران بزرگ را پیش رو داریم. مسیر از این نقطه به بعد توام با سنگنوردی طبیعی و ساده‌ای در حمایت کابلها و پل‌های فلزی در میان صخره‌ها با شیب تندی ما را به پناهگاه بزرگ شیرپلا می‌رساند.
بهترین زمان صعود: از جمله مناسب ترین زمان‌های صعود به قله میتوان از اردیبهشت و خرداد ماه و مهر و آبان ماه هر سال نام برد.
وضعیت قله در زمستان: صعود زمستانی توچال علیرغم نزدیکی به شهر تهران بواسطه وقوع طوفان‌های غیرمنتظره خطرناک، نیازمند داشتن وسایل کامل و تجربه صعود زمستانی است. به جز مسیر یال‌های آن سایر نقاط با خطر ریزش بهمن توام می‌باشد و یال جنوبی در زمستان مسیری مناسب برای صعود قله می‌باشد.
کهار 4050 متر، ناز 4108 متر
موقعیت جغرافیایی: قلل دوگانه کهار و ناز واقع در حاشیه شرقی منطقه البرز غربی و در امتداد رودخانه کرج، مرز طبیعی کوهستان طالقان و ساو جبلاغ و آسارا محسوب می‌شوند.
بررسی توپوگرافی قله: کهار کوه بزرگ و مرتفعی است که از سمت شمال شرق توسط گردنه سیرابشم به قلل هفت خوانی و کرچان و از سمت غرب به قلل ناز و وارکش متصل می‌گرددد و از شمال به آبادی‌های گرآب و گته ده طالقان و از سمت جوب به آبادی‌های کلوان و کلها محدود می‌شود.
وضعیت قله در زمستان: هوای سرد و طوفانی ویژگی کهار و برف کوبی سنگین یال ناز از خصوصیات زمستانه این قلل به شمار می‌روند. گرچه صعود 2 قله نیازمند درگیری با صخره و سنگنوردی نمی‌باشد، ولی به تجربه خوبی در ارتباط با شناخت برنامه زمستانی و تکمیل وسایل نیاز دارد. همچنین جانپناه‌های سیادر و کاهار می‌توانند در موفقیت برنامه صعود به قلل نقش ارزنده‌ای را ایفا نمایند.
قله کرکس ارتفاع 3900
کوه کرکس قله ایست از رشته کوههای مرکزی ایران که در جوار کویر مرکزی ایران واقع در غرب شهرستان نطنز و در شمال اصفهان به ارتفاع 3900 متراز سطح دریا قرار دارد.
مسیر های صعود کرکس
کرکس 4 مسیر برای صعود دارد.
1- مسیر جنوبی - روستای کشه
2- مسیر شرقی - روستای طامه
3- مسیر شمال شرقی - روستای اوره
4- مسیر شمال غربی - روستای بید هند
موقعیت جغرافیائی کوهستانی بزرگ و کم ارتفاع الوند در استان همدان قراردارد شهر همدان در جناح شرقی آن و تویسرکان در غرب آن قراردارد از شمال به شهرستان بهار و از جنوب به ناحیه ازندریان و ملایر محدود می باشد و رودخانه های داغ و فصلی متعددی از آن سرچشمه می گیرند که در جناح شرقی به دریاچه سد اکباتان می ریزند . مسیر صعود
صعود به قله الوند از طریق شهر همدان به عباس آباد و ناحیه باغستانی گنجنامه آغاز می گردد با صرف 2 ساعت صعود به پناهگاه میدان میشان و از این نقطه با صرف 2 ساعت دیگر می توان به قله الوند صعود کرد چشمه موسوم به تخت نادر در قسمت جنوبی این قله جریان داشت و در بهار هر سال بسیار جذاب و دیدنیاست .
آب و هوا
سرمای هوای همدان شهرت عام و خاص است در بهار هر سال ناحیه کوهستانی الوند همچنان سردسیر و توام با هوای طوفانی است از خرداد تا شهریور ماه متصل با باد غالب جناح جنوب غربی است و در پائیز و زمستان فوق العاده سردسیر و توام با ریزش دائم برف و طوفان و بوران است بهمن بطور غالب در اکثر دره ها ریزش دارد و آب مصرفی در فصول معتدل سال در دامنه ها و عمق دره ها بوفور یافت می شود .
قله سبلان
سبلان (به ترکی آذربایجانی: ساوالان، به تالشی: سفلون) آتشفشانی خاموش است که شکل تقریبا مخروطی دارد و اکثرا از برف و یخ پوشیده شده است و چشمه های آب گرم و سرد معدنی فراوانی دارد و در حقیقت بلندترین کوه استان های آذربایجان غربی و شرقی محسوب می گردد . کوهستان عظیم وآتش فشان سبلان که به زبان آذری ساوالان خوانده می شود از کوه های متعدد بلندی چون صائین ، نرمیق ، قوشه داغ ، و… تشکیل شده است. دامنه های این کوهستان در بخش مرکزی از چهارسو به شهرستان های مشکین شهر و اهر در شمال ، تبریز در مغرب ، سراب درجنوب و اردبیل در شرق مشرف می باشد. سبلان به شکل مخروط زیبائی است و دهانه آتش فشان خاموش آن در حال حاضر به صورت دریاچه ای در آمده است. اطراف این دریاچه در تمام سال پوشیده از برف و یخ است. قله اصلی یا آتش فشان آن به نام سلطان ساوالان بلندترین نقطه آذربایجان و پس از دماوند بلندترین قله ایران است. کوهستان ساوالان از کانون های مهم آبگیر دائمی رودهای آذربایجان می باشد. دامنه های شمالی آن به دره رود قره سو و اهرچایی و دامنه های جنوبی آن به شاخه ها ی آجی چای منتهی می گردد. بنابراین سبلان بخش عمده ای از آب های حوضه رود ارس و دریاچه ارومیه را تامین می کند در دامنه های سبلان چشمه های فراوان آب گرم وآب سرد معدنی وجود دارد از جمله موئیل سویی ، شابیل ، قوتورسویی و ...که در فصول مختلف مورد استفاده اهالی مشکین شهر وگردشگران قرار می گیرد. در بالای قله سبلان حفره ای وجود دارد که دهانه آتش فشان سبلان بوده است و امروزه به صورت دریاچه ای در فصل گرم ظاهر می شود .سبلان با رودها ، یخچالهای دائمی و طبیعت بکر ، نمونه ای است از هنر بی همتای خلاق آن .این کوه بنا به راوایات محل عبادت زرتشت ، پیامبر ایران باستان ، و جولانگاه بابک خرمدین بوده است . |
کوه گنو
کوه گنو با ۲۳۴۷ متر ارتفاع در ۲۹ کیلومتری شمال غربی بندر عباس غربی بین دهستانهای فین -سیاهو و ایسین واقع شده‌است . این کوه در مقایسه با آب و هوای گرم بندرعباس ، آب و هوایی نسبتاً معتدل دارد و به همین مناسبت نیز از اهمیت زیست محیطی و تفریحگاهی برخوردار است .
کوه ناخ
رشته کوه ناخ کوه بلندی است در شمال دهستان کوخرد در بخش کوخرد شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده‌است. ارتفاع کوه ناخ از سطح دریا ۵۰۰۰ پا است. در قله این کوه چُک بلندی وجود دارد که بنام «چُک تُرُه» معروف است و از دور نمایان است، این کوه در مشرق هم ادامه پیدا کرده تا اینکه رسیده به کوه لاور و با هم رشته‌کوه‌های جنوبی گوده را تشکیل داده و به سمت مغرب ادامه دارد. کوه ناخ از طرف شمال دهستان کوخرد قرار دارد، فاصله دهستان تا «تَپهَ رَه» که اولین راه ورودی به کوه ناخ است یک کیلومتر بیشتر نیست.
کوه بشاگرد
رشته کوه بشاگرد در شهرستان جاسک به شکل عدد هشت قرار گرفته و دو رشته کوه نسبتاً متمایز را به نامهای رشته کوه بشاگرد شرقی و رشته کوه بشا گرد غربی پدید آورده‌است بلندترین قله آن به نام «کوه مهر» در دهستان بشاگرد غربی شهرستان جاسک با ارتفاع ۲۰۴۶ متر قرار کرفته‌است.
پشت کوه
به ارتفاع ۲۶۴۵ متر در شمال شرق بندرعباس.
کوه سیاه
با ارتفاع ۲۲۱۶ متر در شمال غربی شهرستان بندر لنگه.
کوه مهرگان
باارتفاع ۲۱۰۸ متر در شمال شرقی شهرستان بندر لنگ قرار دارد.
کوه زیر
ارتفاع این کوه از سطح دریا بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ متر می‌باشد، این کوه به سمت باختر ادامه دارد و همچنین از سمت خاور به «بون کوه لوز» و به «کوه گوچی» پیوند دارد. در منطقهٔ کوه زیر شکارگاه‌ها و تفریحگاه‌های زیادی وجود دارد، همچنین غارها و اشکفت‌های فراوانی نیز وجود دارند که کوهنوردان در شبهای زمستانی در آنها پناه می‌گیرند.
حیات وحش در پیرامون این رشته کوه شامل : شامل آهو، بز کوهی، پلنگ، یوزپلنگ، روباه، گرگ، خوک، کفتار، شغال، کبک، خرگوش، عقاب، شاهین ، بادخور، قُمری، تیهو ، فاخته. وصدها پرنده مختلف می‌باشد که متاسفانه امروزه به دلیل نبود نظارت کافی و شکار بی رویه و غیر مجاز، نسل اکثر این حیوانات در حال انقراض می‌باشد.
دنا
مسیر این قله از هفشجان شروع مى‌شود. کوهنوردان با گذر از باغ کل لک و کمر قارچى پائین و کمر قارچى بالا به صخره‌هاى تخت دامنهٔ این کوه صعود مى‌کنند و بعد از عبور از آن به قلهٔ دنا دست مى‌یابند. به غیر از مسیرهاى کوهنوردى شناسایى شدهٔ منطقه که مورد استفاده و صعود کوهنوردان قرار مى‌گیرد، قلل دیگرى نیز در منطقه وجود دارد که از ۲۳۰۰ تا ۴۵۰۰ متر ارتفاع دارند، اسامى این قبیل قله‌ها عبارتند از : زردکوه، نیله‌رود، تخت‌شاه، رزى‌کوه، کلار، سرسبز، خشک رودکوه، شاه‌نشین، خاکسترى کوه، کمیسیان، نهرکوه، سفیدون، رباط کوه، زاغه کوه، بونه، شاهان، کریور کوه وسبزکوه.
کوه دوتو
کوه جنگلى دوتو در دهستان هپرو، در ۵۸ کیلومترى جنوب شرقى ایذه واقع شده است. ارتفاع این کوه حدود ۳۱۷۰ متر است. این کوه از جنوب به کوه کله متصل است و از شمال به کوه لیراب مى‌پیوندد. دامنه‌هاى شرقى این کوه به درهٔ رودخانه سیراب و دامنه‌هاى غربى آن به درهٔ رودخانه صیدون متصل مى‌شود. در دامنهٔ غربى این کوه دریاچهٔ کوچکى در میان دو کوه کله و دوتو قرار دارد و آب از زمین و اطراف آن مى‌جوشد. دامنه‌هاى این کوه از جنگل پوشیده شده و جزء کوهستان مونگشت از کوهستان بزرگ زاگرس بشمار مى‌رود.